Leven zonder euthanasie: een andere manier om onze paarden te steunen
Samenleven zonder euthanasie – Tot het einde toe naast paarden staan
"Niet kunnen lopen." "Niet meer eten." "Er is geen herstel mogelijk."
Dit zijn enkele van de redenen die vaak worden genoemd als het beëindigen van het leven van een paard wordt gezien als een ‘daad van vriendelijkheid’.
Maar we moeten ons afvragen:
Zouden we dezelfde redenering voor een mens accepteren?
De meesten zouden nee zeggen. Waarom wordt het dan zo gemakkelijk geaccepteerd als het om paarden gaat?
We zijn hier niet om je een antwoord te geven. Maar we willen wel de stille keuzes delen die we door ervaring hebben gemaakt – keuzes die belichamen wat het betekent om tot het einde naast een paard te leven.
Wat pijn werkelijk betekent voor een paard
Paarden voelen wel degelijk pijn. Maar de natuur heeft hen voorzien van krachtige mechanismen om te voorkomen dat overweldigende pijn de overhand krijgt.
Alle zoogdieren, inclusief mensen, produceren endorfine (natuurlijke pijnstillers) wanneer ze te maken krijgen met hevig fysiek trauma of emotionele stress.
Maar bij prooidieren zoals paarden is deze reactie bijzonder sterk. Voor een paard betekent gevangen worden vaak de dood. Hun lichamen zijn geëvolueerd om snel grote hoeveelheden endorfine aan te maken, waardoor pijn wordt verdoofd om te overleven.
Dit staat bekend als stress-geïnduceerde analgesie (SIA) . Het is dezelfde biologische bescherming die ervoor zorgt dat iemand flauwvalt van ondraaglijke pijn.
Wanneer een paard zichtbaar achteruit lijkt te gaan, is het mogelijk dat hij of zij al een mildere vorm van de pijn ervaart : een draaglijke vorm die ontstaat door biologie, niet door wanhoop .
Onze definitie van coëxistentie: het leven niet verlengen of voortijdig beëindigen
In plaats van het leven te forceren om door te gaan of het einde ervan te bespoedigen, richten wij ons op het creëren van een ruimte waarin de dood op natuurlijke wijze en met waardigheid kan intreden.
🟢 Zo ondersteunen wij een paard in zijn laatste dagen:
-
Mobiele schuilplaats
Een rustige, beschutte plek waar het paard beschut tegen wind, zon en regen kan liggen. -
Toegankelijk water en beddengoed
Voor optimaal comfort zijn schoon water en zacht stro binnen handbereik. -
Kuddeverbinding
Het paard blijft visueel en fysiek contact houden met zijn soortgenoten en vermijdt zo isolatie. -
Mens als waarnemer
We doen een stap terug, maar niet weg. We houden de situatie nauwlettend in de gaten en helpen alleen als dat nodig is. We helpen met hydratatie, herpositionering of warmte, maar we bemoeien ons niet met het stervensproces. -
Stilte bewaren
Geen vreemden, geen plotselinge geluiden, geen stressfactoren. De omgeving blijft rustig en vertrouwd. -
Basis fysieke controles
We controleren rustig de temperatuur, hydratatie en positie om ongemak te beperken. -
Emotionele voorbereiding
Alle betrokkenen zijn het erover eens: het gaat niet om controle, maar om aanwezigheid.
Hoe paarden reageren op de dood van een metgezel
Uit onderzoek blijkt dat paarden het opmerken en er heftig op reageren als een lid van hun kudde sterft:
-
Tot 89% ervaart binnen 24 uur een verhoogde alertheid.
-
69% vocaliseert meer dan normaal.
-
67% loopt of beweegt onrustig.
Andere paarden worden gezien terwijl ze een overleden metgezel naderen, eraan snuffelen, er rustig naast staan of urenlang in de buurt blijven. Dit zijn geen willekeurige gedragingen – het zijn tekenen van bewustzijn, rouw en sociale aanpassing.
Dit vertelt ons iets diepgaands:
De laatste levensfase van een paard gaat niet alleen over het individu, maar over de hele kudde.
Als we niet voor euthanasie kiezen, kiezen we voor respect
Ja, euthanasie wordt vaak gezien als de "humane" optie. Maar wat als dat idee meer gebaseerd is op wat wij voelen dan op wat zij nodig hebben?
-
Paarden beschikken over een systeem voor pijnmodulatie.
-
Ze voelen verlies en verwerken het.
-
Vaak geven ze er de voorkeur aan om alleen en in stilte te liggen, zodat ze niet opgejaagd worden.
Een einde maken aan hun leven is de enige optie.
Een andere manier is om het leven op een natuurlijke manier te laten eindigen, terwijl je een constante aanwezigheid en steun biedt.
Wat is echt mededogen?
"Ik kan het niet verdragen om ze zo te zien."
Over wie hebben we het eigenlijk als we deze woorden zeggen?
Het paard - of wijzelf?
Is het beëindigen van het leven mededogen? Of is het een manier om aan ons eigen ongemak te ontsnappen?
Is het echt voor het paard?
Of is het om je eigen hart te beschermen?
Wij nodigen u uit om over deze vraag na te denken.
Echt mededogen ligt misschien niet in het beëindigen van lijden,
maar door ernaast te blijven.
Dus, wat zou jij kiezen?
Als het om de dood gaat, hebben wij niet de controle, maar zijn wij getuigen.
Kunnen we vertrouwen op het lichaam van het paard, zijn instincten en de natuur, voordat we naar pijnbestrijding grijpen?
Is het werkelijk vriendelijk om een einde aan het leven te maken… of om ermee door te gaan tot de laatste ademtocht?
Er is geen eenduidig antwoord. Maar sta op dit moment even stil.
En vraag jezelf af: “Hoe zou ik daar willen zijn?”
Paardenbegrip
Tetiana V. NONAKA
Nobuyuki NONAKA